W środę 24 października 2018 r. o godz. 11⁰⁰ w naszej bibliotece zebrały się bibliotekarki z dębickich szkół ponadgimnazjalnych. Celem spotkania było zaplanowanie współpracy, ale także świętowanie stulecia Niepodległości i Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych.

Poprzednio nasza biblioteka gościła dębickie bibliotekarki w 2013 r. z okazji otwarcia szkolnej biblioteki w nowych pomieszczeniach. Organizatorką kolejnego spotkania była p. Małgorzata Cioch. Tym razem zaproszone zostały nauczycielki ze szkół ponadgimnazjalnych, żeby wymienić doświadczenia w pracy z młodzieżą i zaplanować wspólne przedsięwzięcia.

W spotkaniu wzięły udział bibliotekarki z Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 i Zespołu Szkół nr 4 oraz z I i II Liceum Ogólnokształcącego. Naszych gości powitała wicedyrektor p. Maria Strzyż, która włączyła się w nasze obrady. 

Zebranie rozpoczęło się krótką częścią artystyczną - pełne humoru wiersze o bibliotekach i bibliotekarkach zaprezentowali uczniowie z kl. 3 c: Aleksandra Woźniak i Michał Tragarz. Swój występ zakończyli życzeniami: „By w świecie na poły już wirtualnym, pośpiesznym, średnio wesołym, w królestwie książek, ciut zakurzonym, czuwały nad Wami biblioteczne anioły. Aby czytelnik znużony po trochu chaosu światem, wiedzy wciąż szukał u Was: wiosną, zimą i latem".

Nawiązaniem do obchodów stulecia odrodzenia naszej państwowości był referat "Biblioteki Polski Niepodległej 1918-1939" wygłoszony przez p. Małgorzatę Gawlik. Przedstawiła ona sytuację bibliotekarstwa polskiego, które w zszytym z trzech zaborów państwie musiało sprostać potrzebom nauki i oświaty.

Bibliotekarstwo polskie dokonało wielkiego wysiłku, by tym zadaniom podołać. Przekształcono odziedziczone po zaborcach biblioteki naukowe spolszczając i wzbogacając ich księgozbiór, utworzono też nowe placówki oraz zapewniono im finansowanie. Biblioteki te były ważne także z tego powodu, że przez pierwszą dekadę pełniły funkcję nieistniejącej biblioteki narodowej. Przygotowano też fachowy personel bibliotekarski. W 1917 r. powstał Związek Bibliotekarzy Polskich, który zajął się tworzeniem nowoczesnych form organizacji i metod pracy bibliotek naukowych. Oprócz dekretu o egzemplarzu obowiązkowym (1927 r.), skodyfikowano opracowywanie zbiorów bibliotecznych, ustanowiono bibliotekarskie egzaminy państwowe (1934 r.), a systematyczne szkolenia prowadziła Wolna Wszechnica Polska w Warszawie.

Powstały biblioteki polskich urzędów centralnych, ministerstw, Sejmu i Senatu. Nadal działały biblioteki fundacji rodowych odziedziczone po okresie zaborów (np. Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, Biblioteka Kórnicka, Biblioteka Ordynacji Zamojskich, Biblioteka Czartoryskich, Biblioteka Raczyńskich).

W 1928 r. powstała Biblioteka Narodowa, która gromadziła "całokształt produkcji umysłowej narodu polskiego wyrażonej pismem, drukiem lub jakimkolwiek innym sposobem mechanicznym lub graficznym”, jak również literaturę obcą związaną z naszym krajem. W jej skład weszły niektóre bogate dziewiętnastowieczne zbiory krajowe i emigracyjne, szczególnie cenne były kolekcje rękopisów oraz starodruków.

Próby ustawowego uregulowania sytuacji bibliotek nie zostały uwieńczone sukcesem. Pierwszy projekt ustawy pojawił się już w 1921 r. – nad ostatnim debatowano w parlamencie w sierpniu 1939 r., ale w jego uchwaleniu przeszkodził wybuch wojny.

Słabe natomiast było bibliotekarstwo powszechne, rozwijające się bez opieki państwa i samorządów, zdane na dobrą wolę społeczeństwa. Prawie 90% bibliotek publicznych utrzymywały stowarzyszenia społeczne, były one nad wyraz ubogie, łącznie posiadały zaledwie 1 mln książek.

W Polsce międzywojennej stworzono podwaliny sieci bibliotek szkolnych we wszystkich typach szkół. Kładziono nacisk na ilość i jakość księgozbiorów zwłaszcza w gimnazjach. Ustawa sejmowa z 1922 r. nakładała na państwo obowiązek zaopatrywania wszystkich szkół w księgozbiory. Poziom tych bibliotek był nierówny, opiekowali się nimi bezpłatnie nauczyciele, często bez kwalifikacji bibliotekarskich, zbiory z reguły nie były opracowane, a lokale ciasne.

Niestety, większość dorobku bibliotekarskiego okresu międzywojennego zostało zniszczone wskutek planowej polityki niszczenia kultury polskiej przez okupanta.

Główną częścią spotkania była wymiana doświadczeń bibliotekarek i omówienie możliwości wspólnych działań w promowaniu czytelnictwa naszych uczniów. Nauczycielki podsumowały udział swoich szkół w czerwcowej ogólnopolskiej akcji "Jak nie czytam, jak czytam". Ponieważ w przyszłym roku formuła tego wydarzenia ma być zmieniona, trudno było podejmować jakieś zobowiązania. Pojawiła się natomiast inicjatywa zorganizowania międzyszkolnego konkursu bibliotecznego dla naszych czytelników w konwencji gry miejskiej. Zaplanowano jego realizację na miesiące wiosenne (maj).

Niestety, spotkanie trwało niewiele ponad godzinę i zabrakło czasu na omówienie innych zagadnień bibliotecznych. Mamy nadzieję, że spotkania będą się odbywały teraz częściej i nie tylko w naszej szkole. W każdej odwiedzanej bibliotece bibliotekarka może znaleźć coś przydatnego i inspirującego dla swojej placówki.

Atmosferę świąteczną miał zapewnić również słodki poczęstunek - wypieki zostały sporządzone osobiście przez gospodynie spotkania, natomiast napoje i nakrycia przygotowały i elegancko podały uczennice kl. 3g₁ (dziękujemy p. Alinie Ryczek).

Dzięki temu spotkaniu wzbogacił się nasz szkolny księgozbiór - otrzymałyśmy album "Mechanik" - portret własny wydany z okazji Jubileuszu 80-lecia Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 w Dębicy.